Kürecik

ŞAHHÜSEYİNOĞLU KİTAPLARI: 3

Kürecik

Kürecik, Malatya ili Akçadağ ilçesine bağlı 22 köyden oluşan bir bucaktır. Bu bölgede yaşayan halk da “Kürecik Aşireti” olarak adlandırılır. Köyler, tamamen dağlık bölgede bulunur. Bu nedenle hayvancılık temel geçim kaynağıdır. Diğer yandan, halkın bir bölümü de gurbetçidir. Kürecik aşireti, tarihsel süreçte Osmanlının baskı ve katliamları ile karşılaşmış, bu nedenle de yedi kez başkaldırmıştır. Her başkaldırı olayında yüzlercesi binlercesi öldürülmüş, sürgün edilmiştir. Şahhüseyinoğlu, Balıyan Aşireti gibi Kürecik Aşiretini de çeşitli yönleriyle araştırmış, incelemiş ve bu yapıtı ortaya koymuştur. 

O. Nuri POYRAZOĞLU

Kürecik 

“Emekli öğretmen/yazar H. Nedim Şahhüseyinoğlu Malatya yöresinde yaşayan Balıyan Aşiretiyle ilgili derlediği bilgi ve belgeleri, “Malatya Balıyan aşireti” adı altında kitaplaştırdı. Bu tür monografik çalışma olan kitaptaki veriler; Balıyan Aşiretinin yaşlılarıyla görüşülerek; tarih kalıntıları incelenerek; Balıyanlılar’ın türküsü, öyküleri, fıkraları derlenerek; gelenekleri görenekleri öğrenilerek derlenmiş; yazarın kıt olanaklarıyla kitaplaştırılmış.”

Şahhüseyinoğlu’nun söz konusu kitabı, Öğretmen dünyasında (Aralık 1991, Sayı: 144) böyle başlayan bir yazıyla tanıtılmıştı. Şahhüseyinoğlu, benzer bir yöntemle oluşturduğu benzer bir kitapla yine karşımızda: Kürecik (Sanat Yapım Yayıncılık, Ankara 1993/168 sayfa/İsteme adresi: Özveren sokak 16/14 Demirtepe 06570 Ankara).

Böylesi monografik çalışmalarda yöntemler (metodoloji), yazardan yazara kimi farklılıklar gösterir. Şahhüseyinoğlu, topladığı bilgi ve belgeleri nasıl bir sırayla sunmuş, görelim.

Selçuklu ve Osmanlı dönemleriyle Kurtuluş Savaşı Yılları ve cumhuriyet yönetiminde3ki Anadolu halkının “yaşam yazgısı”nın anlatıldığı birinci bölümde kürecik bucağının coğrafyası ve tarihiyle ilgili bilgiler verildikten sonra Kürecik halkının kökeni anlatılmaktadır. “Kürecik’te Toplumsal Olaylar” başlığı altında verilen sekiz değişik olay, kitabın “ibretle” okunacak sayfaları arasında. Öteki bölümler de öyle: “Sosyal Durum” başlığı altında aile yapısından kadın etkinliğine, giyimden konuta kadar uzanan Kürecikliler’in toplumsal durumu saptanmış. “Kültür Durumu” başlığı altında Kürecikliler’in çıkardığı gazeteler; Kürecik yöresinin fıkraları, şiirleri, ünlü sanatçıları; hıdrellezden kirveliğe, yağmur duasından ölüm törenlerine değin pek çok gelenek ve görenek canlı bir dille veriliyor.

Yazar, nedense “İnançlar”ı ayrı bir bölümde anlatmayı uygun görmüş. Bu bölümde Alevilik, görgü (ayin-i cem), inanç motif ve kültleri, dedelik (seyitlik) gibi kavramların yansız bir tutumla açıklandığını görüyoruz.

Tanıtımımıza renk katmak için bir de alıntı yapalım. Güncel bir konuda Kürecik’in yaşlılarını konuşturalım: “Biz Türk’üz diyoruz. Güvenlik soruşturmalarında “bunlar Kürt ve Alevidir” deniliyor. Bu yüzden kimilerine pasaport, kimilerine iş verilmiyor. Kürt’üz diyoruz. Bu kez “Siz dağ Türklerisiniz. Kürt demekle bölücülük yapıyorsunuz” diyerek soruşturma açıyorlar. Şaşırdık ne olduğumuzu. Ancak yüzyıllardan beri kuşaktan kuşağa aktarılarak anlatılanlardan kültürümüzün, dilimizin, geleneklerimizin Kürt olduğu görülür. Duyduğumuz, bildiğimiz böyle… (s. 43)

Fotoğraflarla, haritalarla, şiirlerle, sayısal verilerle zenginleştirilmiş bu özgün çalışması için Şahhüseyinoğlu’na ne kadar teşekkür etsek azdır. Bu arada, kitaba katkılarını görürü gibi olduğum yayımcı (editör) öğretmen /ozan İsmail Gençtürk’e de teşekkür etmeyi gerekli görüyorum.

Hey, öğretmen arkadaşlar! Şahhüseyinoğlu’nu örnekseyerek, görev yaptığınız köylerin, kasabaların benzer monografilerini hazırlasanıza… 21

______________________________________
        21 Öğretmen Dünyası Dergisi, Sayı: 162, Haziran 1993, Ankara
S. ÖZEROL: Dirençli Eğitimci-Örgütçü ve Araştırmacı Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu, Ürün Yay. Ankara 2009, s. 125