ŞAHHÜSEYİNOĞLU KİTAPLARI: 6
Anadolu Halk Kültüründe İnanç Motifleri
Anadolu’da yaygın olan inanç
motiflerini ve bunlarla ilgili uygulamaları (güneş ve ay tutulması, ateşe,
dağa, ağaca ve suya tapma, Hıdrellez, Nazar, kırk çıkarma, ölü kaldırma,
kurtların ağzını bağlama, yatırlar, siğillerin tedavisi, lodosu karşılama,
evlilik, düğünler ve kirvelik, koç katımı, kurban gibi) derleyip araştırarak
kitap haline getirmiştir. Kitabın arka kapağını birlikte okuyalım:
“İnsanoğlunun bireysel yaşamdan toplumsal yaşama
geçtiği günden itibaren doğayı etkileyen ve kendisine yararı, zararı olan
nesneleri ayrı ayrı değerlendirmeye yönelmişlerdir. Gökte güneşin, ay ve
yıldızların; yeryüzünde suyun, dağların, ağaçların yararını görmüşler. Bu nesneleri
Tanrı olarak kabul etmişler. Adlarına tapınaklar yapmışlar; uğurlarına
insanları ve hayvanları kurban etmişler. Bunları “İyilik tanrısı” görmüş, saygı
ve tapınmanın kurallarını oluşturmuşlar. Hükümdarlarını, Tanrının yeryüzü
gölgesi, (temsilcisi) olarak kabullenmişler.
Kendilerine zararı dokunan nesneleri “Kötülük Tanrısı”
olarak adlandırmışlar. Kötülükleri, Cin, Peri, Şeytan ve benzerlerine mal
ederek önlemler düşünmüşler, çözüm oluşturmaya çalışmışlar.
Günümüzün tek Tanrılı inançlarında bile, çok tanrılı
inançların, töre ve geleneklerin kalıntılarını görmekteyiz. Geçmişteki inançlar
arası ayrışım, bugün akıl ve bilim ile doğmalar arasında yaşanmaktadır. Çok
tanrılı inanç motifleri aklın ve bilimin öncülüğünde değerlendirildiğinde
kültürümüzün zenginliğini oluşturur. Dogma ve şablonculuğun yönlendirilmesiyle
değerlendirildiğinde ise, bilimin ve çağdaşlığın önünde engel oluşturur.
Kültürel, inançlar ve etnik zenginliklerimizi, aklın
ve bilimin öncülüğünde evrensel verilerle zenginleştirerek yaşatmalıyız. Dogma
ve şablonculuğu değil; akıl ve bilimi öne çıkarmalıyız.”
S. ÖZEROL: Dirençli Eğitimci-Örgütçü ve Araştırmacı Hasan Nedim Şahhüseyinoğlu, Ürün Yay. Ankara 2009, s. 137
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder